Tuatary są żywymi skamieniałościami w więcej niż jednym znaczeniu tego terminu. Dzięki długofalowym badaniom dotyczącym przechwytywania, tagowania i odzyskiwania, które rozpoczęto tuż po ii Wojnie Światowej, naukowcy odkryli, że tuatary pasują i prawdopodobnie przekraczają osiągalną długość życia do innej Metuzelah z królestwa zwierząt, gigantycznego żółwia. „Tuatary rutynowo żyją do 100, i nie mogę powiedzieć, że nie żyją do 150, 200 lat lub nawet więcej”, powiedział dr Daugherty.

żyją i żyją. „Wiemy, że są samice, które nadal rozmnażają się w wieku 80 lat”, powiedział dr Daugherty. W Southland Museum and Art Gallery w Invercargill w Nowej Zelandii uwięziony samiec tuatara o imieniu Henry, lokalny celebryta, który był paskudny i niesforny przez dziesięciolecia, dopóki nowotwór nie został usunięty z jego genitaliów, połączony z 80-letnią kobietą o imieniu Mildred, a w zeszłym roku został ojcem po raz pierwszy-w wieku 111 lat.

pod każdym względem, tuatary są późno kwitnącymi i namiętnymi prokrastynatorami. Dojrzałość płciową osiągają dopiero w wieku 15-20 lat. Samica potrzebuje dwóch lub trzech lat, aby wyhodować wewnętrznie kilka jaj, a kolejne siedem lub osiem miesięcy po kryciu, zanim w końcu złoży zapłodnione jaja. Następnie jaja inkubują się w ziemi przez kolejny rok, zanim wylęgnie się potomstwo tuatarów wielkości palców. Dla porównania, czas inkubacji dla przeciętnej jaszczurki północnoamerykańskiej wynosi tylko cztery do sześciu tygodni. „Gdyby były to rośliny, większość jaszczurek byłaby jak chwasty, a tuatara jak sekwoja”, powiedział dr Daugherty. Dla całej szlachetności porównania, dostojne Tempo tuatary jest również piętą achillesową, dodał. Dlatego gad ten obecnie znajduje się tylko na pilnie monitorowanych wyspach z dala od lądu Nowej Zelandii, chronionych przed ssakami takimi jak szczury, świnie czy stolce, które w ciągu miesięcy mogłyby zredukować każdy odpowiednik sekwoji i jej sadzonki do tak dużej ilości trocin.

Tuatara Nowozelandzka, lub Sphenodon, jest jedynym żyjącym członkiem rzędu gadów, który kiedyś był tak rozpowszechniony i bogaty gatunkowo, jak dzisiejsze trzy inne klany gadów-krokodyle, węże i jaszczurki, żółwie i żółwie. Wśród niezwykłych cech gadów tuatara są stosunkowo prosta struktura jego serca i płuc, nieco żabki styl jego chodu i brak jakiegokolwiek męskiego organu intromission lub penisa. Samiec Tuatara radzi sobie tak jak Samiec ptaka, naciskając jego otwór kloakalny na samicę.

tuatara ma również unikalne podejście do żucia. Jak Neil Curtis i współpracownicy z Uniwersytetu w Hull w Anglii pokazali za pomocą symulacji komputerowych, tuatara przesuwa swój pojedynczy rząd dolnych zębów po rowku między podwójnym rzędem górnych zębów, ścinając jedzenie, powiedział dr Curtis, ” jak para nożyczek.”