strona początkowa jednej z prac medycznych Ibn Al-Nafisa

odkrycie krążenia płucnego zostało przypisane kilku naukowcom na przestrzeni lat. W większości współczesnej literatury medycznej odkrycie przypisuje się angielskiemu lekarzowi Williamowi Harveyowi (1578-1657 n. e.). Inne źródła przypisują odkrycie hiszpańskiemu lekarzowi Michaelowi Servetusowi (ok. 1509 – 1553 n. e.) i arabskiemu lekarzowi Ibn Al-Nafisowi (1213 – 1288 n. e.). Jednak wcześniejsze opisy układu sercowo-naczyniowego znajdują się w starożytnych kulturach.

najwcześniejszy znany opis roli powietrza w obiegu powstał w Egipcie w 3500 roku p. n. e. W tym czasie Egipcjanie wierzyli, że serce jest źródłem wielu kanałów, które łączą różne części ciała i transportują powietrze, a także mocz, krew i duszę. Papirus Edwina Smitha (1700 r.p. n. e.), nazwany na cześć amerykańskiego egiptologa Edwina Smitha (1822 – 1906 r. n. e.), który zakupił zwój w 1862 r., dostarczył dowodów na to, że Egipcjanie wierzyli, że bicie serca stworzyło impuls, który transportował powyższe substancje po całym ciele. Drugi zwój, Papirus Ebersa (ok. 1550 p. n. e.), również podkreślał znaczenie serca i jego połączenia z naczyniami w całym ciele oraz opisywał metody wykrywania chorób serca poprzez nieprawidłowości pulsu. Jednak pomimo wiedzy o biciu serca, naczyniach i pulsie, Egipcjanie przypisali ruch substancji w naczyniach powietrzu, które znajdowało się w tych kanałach, a nie sile serca. Egipcjanie wiedzieli, że powietrze odgrywa ważną rolę w krążeniu, ale najwyraźniej nie mieli jeszcze koncepcji dokładnej roli płuc.

kolejny dodatek do ludzkiego zrozumienia krążenia płucnego przyszedł wraz ze starożytnymi Grekami. Lekarz Alcmaeon (520 – 450 p. n. e.) zaproponował, że mózg, a nie serce, jest punktem połączenia wszystkich naczyń w ciele. Uważał, że zadaniem tych naczyń jest doprowadzenie ducha (pneuma) i powietrza do mózgu. Empedokles (492 – 432 p. n. e.), filozof, zaproponował serię rur nieprzepuszczalnych dla krwi, ale ciągłych z naczyniami krwionośnymi, które przenosiły pneumę po całym ciele. Zaproponował, że duch ten został internalizowany za pomocą oddychania płucnego. Lekarz Hipokrates (460 – 370 p. n. e.) rozwinął pogląd, że wątroba i śledziona wytwarzały krew, która podróżowała do serca, aby być chłodzona przez otaczające ją płuca. Hipokrates opisał serce jako posiadające dwie komory połączone przegrodą międzykomorową. Przedstawił serce jako punkt łączący wszystkie naczynia ciała i zaproponował, że niektóre naczynia niosą tylko krew, podczas gdy inne również powietrze. Tymi naczyniami przenoszącymi powietrze były żyły płucne, które dostarczały powietrze do lewej komory, i tętnica płucna, która dostarczała powietrze do prawej komory, a krew do płuc. Zaproponował także dwa przedsionki serca, które działały do przechwytywania powietrza. Hipokrates był jednym z pierwszych, którzy zaczęli dokładnie opisywać anatomię serca i opisywać zaangażowanie płuc w krążenie, ale jego opisy procesu krążenia płucnego i funkcji części serca były nadal w dużej mierze błędne.

grecki filozof i naukowiec Arystoteles (384 – 322 pne) poszedł za Hipokratesem i zaproponował, że serce ma trzy komory, a nie dwie, które wszystkie są połączone z płucami. Grecki lekarz Erasistratus (315 – 240 pne) zgodził się z Hipokratesem i Arystotelesem, że serce było źródłem wszystkich naczyń w ciele, ale zaproponował system, w którym powietrze było wdychane do płuc i podróżował do lewej komory przez żyły płucne. Został tam przekształcony w pneumę i rozprowadzony po całym ciele przez tętnice, które zawierały tylko powietrze. W tym systemie żyły rozprowadzały krew po całym ciele,a krew ta nie krążyła, ale była konsumowana przez narządy.

grecki lekarz Galen (129 – ok. 210 n. e.) dostarczył kolejnych spostrzeżeń na temat krążenia płucnego. Choć wiele jego teorii, podobnie jak jego poprzednicy, było błędnych, jego teoria krążenia płucnego zdominowała środowisko medyczne przez setki lat po jego śmierci. Galen sprzeciwił się Erasistratusowi, proponując, że tętnice niosą zarówno powietrze, jak i krew, a nie tylko powietrze. Zaproponował, że wątroba jest punktem wyjścia dla wszystkich naczyń krwionośnych, a serce nie jest mięśniem pompującym, ale raczej organem, przez który przechodziła krew. Teoria Galena zawierała nowy opis krążenia płucnego. W nim powietrze wdychano do płuc, gdzie stało się pneumą. Żyły płucne przekazywały tę pneumę do lewej komory serca, aby schłodzić krew jednocześnie tam docierającą. Ta mieszanka pneuma, krew, i chłodzenia produkowane witalne duchy, które mogą być następnie transportowane w całym organizmie przez tętnice. Galen zaproponował również, że ciepło krwi docierające do serca wytworzyło szkodliwe opary, które zostały wydalone przez te same żyły płucne, które po raz pierwszy przyniosły pneumę. Napisał, że prawa komora odgrywała inną rolę niż lewa; transportowała krew do płuc, gdzie zanieczyszczenia były odprowadzane, aby Czysta krew mogła być rozprowadzana po całym ciele. Chociaż opis anatomii serca Galena był bardziej kompletny niż opis jego poprzedników, zawierał kilka błędów. Przede wszystkim Galen wierzył, że krew płynęła między dwiema komorami serca przez małe, niewidoczne pory w przegrodzie międzykomorowej.

kolejne zmiany w ludzkim rozumieniu krążenia płucnego przyszły dopiero wieki później. Perski polymath Avicenna (ok. 980 – 1037 n. e.) napisał encyklopedię medyczną zatytułowaną Kanon medycyny. W tej książce przetłumaczył i skompilował współczesną wiedzę medyczną oraz dodał kilka nowych informacji. Opis krążenia płucnego Awicenny odzwierciedlał jednak błędne poglądy Galena. Arabski lekarz Ibn Al-Nafis napisał komentarz do anatomii w kanonie Awicenny w 1242 roku, w którym przedstawił pierwszy znany dokładny opis krążenia płucnego, jaki jest znany dzisiaj. Ibn al-Nafis dokonał dwóch kluczowych ulepszeń w ideach Galena dotyczących krążenia płucnego. Po pierwsze, obalił istnienie porów w przegrodzie międzykomorowej, które według Galena umożliwiały przepływ krwi między lewą i prawą komorą. Po drugie, podążał za tym, że jedynym sposobem, aby krew przedostała się z prawej do lewej komory przy braku porów międzykomorowych, było krążenie płucne. Opisał również anatomię płuc w jasnych, poprawnych szczegółach, czego nie mieli jego poprzednicy. Jednak, podobnie jak Arystoteles i Galen, al-Nafis nadal wierzył, że Duch witalny powstał w lewej komorze z mieszaniny krwi i powietrza. Pomimo ogromu udoskonaleń Ibn al-Nafisa w teorii krążenia płucnego, które go poprzedzały, jego komentarz do kanonu nie był powszechnie znany zachodnim uczonym, dopóki rękopis nie został odkryty w Berlinie w Niemczech w 1924 roku. W rezultacie Ibn al-Nafis nie był powszechnie uznawany za odkrycie krążenia płucnego w zachodniej literaturze medycznej do niedawna.

dojście do tych samych wniosków, co al-Nafis, zajęło europejskim naukowcom i lekarzom kilkaset lat. Włoski Polimat Leonardo da Vinci (1452-1519 n. e.) był jednym z pierwszych, którzy zaproponowali, że serce jest tylko mięśniem, a nie naczyniem ducha i powietrza, ale przypisał ideom Galena cyrkulację i bronił istnienia porów międzykomorowych. Flamandzki lekarz Andreas Vesalius (1514-1564 n. e.) opublikował poprawki do poglądu Galena na anatomię krążenia, kwestionując istnienie porów międzykomorowych, w swojej książce De humani corporis fabrica libri septem w 1543 roku. Michael Servetus po nim był pierwszym europejskim lekarzem, który dokładnie opisał krążenie płucne. Jego twierdzenia pasowały do twierdzeń al-Nafisa i chociaż często przypisuje się mu samodzielne odkrycie, jest prawdopodobne, że miał dostęp do prac Ibn Al-Nafisa podczas pisania własnych tekstów. Servetus opublikował swoje odkrycia w Christianismi Restituto (1553), dziele Teologicznym, które zostało uznane za „heretyckie” zarówno przez katolików, jak i kalwinistów, spalone na stosie (wraz z jego autorem) i ledwo przetrwało w kilku egzemplarzach. Włoski lekarz Realdo Colombo (ok. 1515-1559 n. e.) opublikował w 1559 książkę De Re anatomica libri XV, w której dokładnie opisał krążenie płucne. Wśród historyków wciąż dyskutuje się, czy Kolombo sam doszedł do swoich wniosków, czy też oparł swoje prace na poglądach al-Nafisa i Servetusa. Ostatecznie William Harvey przedstawił najbardziej kompletny i dokładny opis krążenia płucnego spośród wszystkich europejskich lekarzy w swoim traktacie Exercitatio Anatomica de Motu Cordis et Sanguinis in Animalibus w 1628 roku.