Biblia Króla Jakuba, opublikowana w 1611 roku, obchodzi w tym roku swoje 400.urodziny. Powyżej ilustracja z 1754 roku przedstawia grupę szatowanych tłumaczy przedstawiających Biblię królowi Jakubowi I. król zlecił nowe tłumaczenie w 1604 roku i przez następne siedem lat 47 uczonych i teologów pracowało nad Biblią linia po linii.

Ilustracja Jerzego E. Kruger / Hulton Archive / Getty Images

wróćmy do roku 1603: król Jakub i, który rządził Szkocją, wstąpił na tron Anglii. Znalazł kraj podejrzliwy wobec nowego króla.

„był uważany za obcokrajowca” – mówi Gordon Campbell, historyk z Uniwersytetu w Leicester w Anglii. „Mówił z ciężkim szkockim akcentem, a jedną z rzeczy, których potrzebował, aby legitymizować się jako głowa Kościoła Anglii, była dedykowana mu Biblia.”

w tym czasie Anglia była w wojnie biblijnej między dwoma angielskimi przekładami. Biblię biskupią czytano w kościołach: była niezdarna, nieelegancka. Biblia Genewska była wyborem purytanów i ludu: była odważniejsza, bardziej przystępna.

„problem z Biblią Genewską polegał na tym, że miała notatki marginalne”, mówi David Lyle Jeffrey, historyk interpretacji biblijnej na Uniwersytecie Baylor. „Z punktu widzenia rojalistów, a zwłaszcza Króla Jakuba I, te marginalne komentarze często nie dawały wystarczającego szacunku idei boskiego prawa królów.”

te notatki odnosiły się do królów jako tyranów, kwestionowały władzę królewską, a król Jakub chciał, aby ich nie było. Wpadł więc na pomysł: połączyć biskupów i purytanów, pozornie, aby wypracować różnice w liturgii Kościoła. Jego prawdziwym celem było zachęcenie ich do zaproponowania nowej Biblii. Jego plany weszły w życie po tym, jak odrzucił wszelkie żądania purytanów, aby uprościć liturgię, a oni ostatecznie zaproponowali nowe tłumaczenie. Dzięki temu James zamówił nową Biblię bez tych buntowniczych notatek. Czterdziestu siedmiu uczonych i teologów przez siedem lat przechodziło przez linię po linii Biblii.

„jest to, jak sądzę, najbardziej skrupulatny proces tłumaczenia Biblii, jaki kiedykolwiek był”, mówi Campbell, autor Biblii: historia króla Jakuba Wersja 1611-2011.

zdumiewa Jeffreya to, że takie piękno może być produkowane przez Komitet. „Jakość poezji jest niezwykle wysoka” „To niezapomniane. Jest piękny. A w KJV jest to wyraźnie głos Boga.”

rozważcie Izajasza 40, mówi.

pocieszajcie, pocieszajcie lud mój, mówi Bóg wasz.

mówcie wygodnie do Jeruzalemu i wołajcie do niego, że się wypełniła walka jego, że została odpuszczona nieprawość jego; bo wzięła z ręki Pańskiej w dwójnasób za wszystkie grzechy swoje.

Głos wołającego na pustyni: Przygotujcie drogę Pańską, prostujcie na pustyni drogę naszemu Bogu.

„widzisz, widzisz, to nie jest dyskurs uliczny” – mówi Jeffrey, śmiejąc się. „Nie mówimy do siebie w ten sposób, prawda?”

dziś nowsze, potoczne tłumaczenia odepchnęły Króla Jakuba na bok. Używany jest głównie w kościołach afroamerykańskich, mormońskich i kilku protestanckich. Ale w chwilach tragedii, zawirowań lub zmian, przywódcy często zwracali się do Króla Jakuba.

w 1995 roku Prezydent Bill Clinton zacytował przysłowie po zamachu bombowym w Oklahoma City: „nauczmy nasze dzieci, że Bóg pocieszenia jest również Bogiem sprawiedliwości. Ci, którzy nękają swój dom, odziedziczą wiatr.”

a gdy ks. Martin Luther King Jr. śnił, wystarczył tylko król Jakub. Cytowany z pamięci, jego sformułowanie nie jest dokładne, ale poezja i pasja są prosto z proroka: „Mam sen, że pewnego dnia każda Dolina będzie wywyższona, każdy pagórek i Góra będą obniżone, miejsca szorstkie będą proste, i miejsca krzywe będą proste, a chwała Pańska objawi się, a wszelkie ciało ujrzy ją razem.”

król Jakub to poezja, która zainspirowała Mesjasza Haendla, ale słowa urzekły także współczesnych muzyków. Byrdowie śpiewali z kolei z kolei: głosząc, że jest ” czas narodzin, czas umierania, czas sadzenia, czas żniw, czas zabijania, czas uzdrawiania.”

Szymon i Garfunkel rozbrzmiewali echem Ewangelii, gdy śpiewali, jak Most nad wzburzonymi wodami, położę się.

a kiedy Kansas wyraził swój egzystencjalny niepokój — All We are is dust in the wind — zainspirowany został Psalmami.

i pomyśl o wielkiej literaturze: nawet świecka powieść jest zanurzona w prozie i poezji Króla Jakuba. „Pomyśl tylko o tytułach” – mówi Campbell. F. Scott Fitzgerald: This Side of Paradise, the Beautiful and the Damned. John Steinbeck: East of Eden, The Grapes of Wrath. William Faulkner: Go Down Moses, Absalom Absalom. „Jest ich mnóstwo”, mówi. „Pogrzebany w fakturze współczesnej powieści, która jest formą świecką, jest poziomem aluzji religijnej, która odzwierciedla kulturę, z której te powieści się wyłaniają.”

król Jakub jest wpleciony w nasze życie. Przez wieki czytano go w kościołach i dewocjonaliach rodzinnych, a dziś jego język zawiera setki codziennych zwrotów. Rozważ: „jak upadli mocarze „(Samuela 1: 19) i ” czy Lampart może zmienić swoje miejsce?”(Jeremiasza 13: 23), i „napis jest na ścianie” (Daniela 5: 5/6), i „ślepy prowadzi ślepego” (Mateusza 15:14).

„te zwroty stały się częścią ogólnego użycia w języku angielskim”, mówi Jeffrey. „Nie uznajemy ich już być może za biblijne, chyba że mamy całkiem dobrą pamięć do języka KJV.”

Campbell dodaje, że Biblia ta jest fundamentalna dla świata anglojęzycznego. „To raczej tkwi w fakturze naszego społeczeństwa, niż na jego powierzchni, jak sądzę. Ale jeśli prześledzimy kim jesteśmy, jak mówimy, jak myślimy, wiele z tych rzeczy ma swoje źródło w Biblii Króla Jakuba.”

on i inni mówią, że nowe tłumaczenia będą pojawiać się i znikać, ponieważ nasz język zmienia się z każdym pokoleniem. Ale tak długo, jak będziemy mogli zrozumieć Biblię Króla Jakuba, ta czterowiekowa księga będzie postrzegana jako głos Boga – i najwyższa poezja człowieka.